همهٔ ما با این نظر روبرو شدهایم که بازیها اعتیادآورند و راهی برای فرار از دنیای واقعی هستند. بسیاری از ما باور داریم که بازیها تنها جنبهٔ سرگرمی دارند و بازی به نوعی تلف کردن وقت است. اما بررسی تاریخچهٔ بازیها و نقشی که در پیشرفت و توسعهٔ انسانی داشتهاند جنبهای دیگر از این ماجرا را نمایان میکند.
مردم سراسر جهان چیزی در حدود ۳ میلیارد ساعت در هفته را به نوعی صرف بازی کردن میکنند. این آمار نشانهایست از این که واقعیتی که ساختهایم شکسته شده و دنیای مجازی آنچه واقعاً به آن نیاز داریم را بهتر ارایه میدهد.
بازیها پاداشی به ما میدهند که در دنیای واقعی دریافت نمیکنیم. بازیها جوری به ما یاد میدهند، الهام میبخشند و درگیرمان میکنند که مشابه آن را در دنیای واقعی تجربه نمیکنیم. به زودی شاهد خواهیم بود که نیمی از جمعیت کل دنیا غرق در دنیای بازیها خواهند شد. بنابراین میتوانیم از این روند بهره ببریم و محصولاتی طراحی کنیم که کمک میکنند نسخهٔ بهتری از خودمان شویم.
علت همهگیری گیمیفیکیشن چیست؟
نگاهی به اعداد و ارقام کشور آمریکا، بزرگترین بازار بازی در دنیا، نتایجی شگفتانگیز را به دنبال دارد.
- ۹۷٪ از جوانان بازیهای ویدیویی و کامپیوتری میکنند.
- ۴۰٪ از کل بازیکنان زن هستند.
- یک نفر از هر چهار بازیکن بالای پنجاه سال سن دارد.
- یک بازیکن متوسط ۳۵ سال سن دارد و ۱۲ سال مشغول به بازی بوده است.
- بیشتر بازیکان انتظار دارند تا پایان عمر به بازی کردن مشغول باشند.
توجه به این آمار که روزبهروز در حال افزایش است نشان میدهد سرمایهگذاری در گیمیفیکیشن منتج به نتایجی مثبت در آینده خواهد شد.
بازی چیست؟
شناخت بازیها پیشنیاز پاسخ دادن به این پرسش است که گیمیفیکیشن چیست. گیمیفیکیشن بر اساس بازیها شکل گرفته است و بنابراین باید ابتدا با مفهوم بازی آشنا شویم. جزییات فنی را که از بازیها کنار بزنیم با چهار عنصر اصلی روبرو میشویم: هدفی مشخص، قوانین، سیستم بازخورد و مشارکت داوطلبانه.
هدف
نتایجی مشخص که بازیکنان برای رسیدن به آنها تلاش میکنند. داشتن هدف حس معنا داشتن به بازیکنان میبخشید.
قوانین
قوانین بر سر راه بازیکنان برای رسیدن به هدف محدودیت ایجاد میکنند. محدودیت منجر به بروز خلاقیت در حل مسایل و رسیدن به هدف میشود.
سیستم بازخورد
به بازیکنان میگوید که چقدر به رسیدن به هدف نزدیک هستند. سیستم بازخورد به شکلهای گوناگون نظیر امتیاز، سطح، نوار پیشرفت و … ظاهر میشود.
مشارکت داوطلبانه
همه بازیکنانی که مشغول بازی هستند باید هدف، قوانین و سیستم بازخورد را بپذیرند.
بازیها شامل عناصر دیگری نظیر داستان، پاداش و گرافیک هم میشوند. اما چهار المانی که مرور کردیم عناصری هستند که بازی را تعریف میکنند.
بازی کردن تلاشی داوطلبانه برای غلبه بر موانعی غیرضروری است.
برنارد سوتز
مبانی گیمیفیکیشن
تعریف گیمیفیکیشن چیست؟
بازیوارسازی مفهومی به نسبت جدید است و به همین خاطر تعریف یکسانی از آن در ذهن همه وجود ندارد. متخصصان زیادی تلاش کردهاند که تعریفی جامع از مفهوم گیمیفیکیشن ارایه دهند. شاید سادهترین تعریف گیمیفیکیشن را بتوان استفاده از عناصر بازی (عناصری که موجب درگیری طولانیمدت بازیکنان میشود) در محیطهای غیربازی مانند آموزش و کسبوکار دانست.
کاربردهای گیمیفیکیشن چیست؟
مرور دوبارهٔ تعریف گیمیفیکیشن نشان میدهد که طیف وسیعی از کاربردها را میتوان برای آن متصور شد. اما دو مورد از مهمترین کاربردهای آن در کسبوکار برای سودآوری و در آموزش برای عمیقتر کردن فرایند یادگیری است.
گیمیفیکیشن در کسبوکار
کسبوکارها یکی از مخابطان اصلی استفاده از گیمیفیکیشن هستند. چالشهای گوناگونی نظیر افزایش فروش، بهبود نرخ تبدیل و تکرار خرید در دنیای کسبوکار وجود دارد که میتوان با استفاده از تکنیکهای گیمیفیکیشن برای آنها راهکار پیدا کرد.
گیمیفیکیشن در آموزش
آموزش هم از فضاهایی به شمار میرود که با شدت زیاد به دنبال بکارگیری گیمیفیکیشن بوده است. فرایند آموزش و یادگیری فرایندی پیچیده و طولانی است. درگیر کردن مخاطبان با محتوای آموزشی چالشی پیچیده به شمار میرود. گیمیفیکیشن با اضافه کردن چاشنی تفریح میتواند تجربهای شیرین را در فرایند آموزشی رقم بزند.
گیمیفیکیشن در ایران
گیمیفیکیشن (که در ایران با عنوان بازیوارسازی شناخته میشود) در ایران هم به پیروی از دنیا اما با کمی تاخیر همهگیر شد. هرچند به دلیل بلوغ کمتر کسبوکارها و استارتاپها در سطحی وسیع و با مقیاسی بزرگ به کار گرفته نمیشود. مارنو استودیو یکی از اولین مجموعهها در ایران به شمار میرود که اقدام به ارایه خدمات طراحی گیمیفیکیشن در ایران نمود.
جمعبندی: گیمیفیکیشن چیست؟
گیمیفیکیشن تکنیکی برای درگیری مخاطبان با استفاده از عناصر بازی است. رشد روزافزون بازیهای ویدیویی نشان از فرصتی هیجانانگیز برای استفاده از این روند است. گیمیفیکیشن میکوشد با ارایهٔ تجربهای بازیوار، مخاطبان را هر چه بیشتر درگیر کند.
نکاتی که باید به خاطر بسپارید
- بازیها جوری به ما یاد میدهند، الهام میبخشند و درگیرمان میکنند که مشابه آن را در دنیای واقعی تجربه نمیکنیم.
- سرمایهگذاری در گیمیفیکیشن منتج به نتایجی مثبت در آینده خواهد شد.
- به استفاده از عناصر بازی در محیطهای غیربازی گیمیفیکیشن گفته میشود.