بوم مدل کسب‌وکار
معرفی بوم مدل کسب‌وکار
بوم مدل کسب و کار ابزاری است که با روشی سرراست و ساختاریافته به شما کمک می‌کند تا شناخت مناسبی از مدل کسب و کار خود پیدا کنید. با استفاده از این ابزار شهود مناسبی از مشتریانی که به آن‌ها خدمت‌رسانی می‌کنید، ارزش‌های پیشنهادی‌ای که از طریق کانال‌های خود ارائه می‌دهید و همچنین نحوه پول در آوردن شرکت‌تان پیدا خواهید کرد. با استفاده از بوم مدل کسب و کار می‌توانید مدل کسب و کار خود و یا حتی رقبایتان را متوجه شوید. این بوم توسط الکساندر استروالدر طراحی شده است.
مرور کلی
| زمان | حدود ۴۵ دقیقه |
| دشواری | ۳ از ۵ |
| افراد | ۳ تا ۵ نفر |
اجزای بوم مدل کسب‌وکار
۱. بخش‌های مشتری: سه بخش مهم مشتریان را فهرست کنید. به دنبال بخش‌هایی باشید که بیشترین درآمد را فراهم می‌کنند.
۲. ارزش‌های پیشنهادی:محصولات یا خدمات شما چه هستند؟ چه کاری را برای مشتریان خود انجام می‌دهید؟
۳. جریان‌های درآمدی: سه جریان درآمدی مهم را فهرست کنید. اگر کاری را به رایگان انجام می‌دهید هم آن را اضافه کنید.
۴. کانال‌ها: چطور با مشتریان خود ارتباط برقرار می‌کنید؟ چطور ارزش پیشنهادی خود را ارائه می‌کنید؟
۵. ارتباط با مشتری: چطور نمایان می‌شود و چطور آن را حفظ می‌کنید؟
۶. فعالیت‌های کلیدی: هر روز مشغول چه کاری هستید تا کسب و کارتان را بچرخانید؟
۷. منابع کلیدی: افراد، دانش، روش‌ها و پولی که برای چرخاندن کسب و کار به آن‌ها نیاز دارید.
۸. مشارکت‌های کلیدی: شرکایی که بدون آن‌ها نمی‌توانید کسب و کار را بچرخانید فهرست کنید (منظور تأمین‌کنندگان نیست).
۹. ساختار هزینه: هزینه‌های عمده خود را با توجه به فعالیت‌ها و منابع فهرست کنید.
راهنمای گام‌به‌گام
۱. قبل از این که شروع کنید
می‌توانید از رقابت مطالب زیادی فرا بگیرید. چند رقیب انتخاب کنید و مدل کسب و کار آن‌ها را شناسایی کنید. با کمک این اطلاعات، بینش عمیقی از آنچه مشتریان می‌خواهند و آنچه برای آن حاضرند پول بپردازند پیدا خواهید کرد. از این طریق تصویر روشن‌تری از نحوه تأمین نیازهای مشتریان در سرتاسر صنعتی که در آن فعالیت می‌کنید به دست خواهید آورد. همچنین متوجه خواهید شد که کسب و کارهای موفق چطور توانسته‌اند جایی در بازار برای خود پیدا کنند.
چک‌لیست
- تیمی متناسب و متشکل از ۳ تا ۵ نفر تشکیل دهید.
- فضای بزرگی از یک دیوار یا یک اتاق جنگ را آماده کنید.
- بوم را بر روی یک کاغذ بزرگ چاپ کنید یا بکشید.
- به اندازه لازم برگه استیکی‌نوت و ماژیک آماده کنید.
- ۴۵ تا ۶۰ دقیقه زمان بدون مزاحمت به این کار اختصاص دهید.
۲. سطح بالا
کار را با لحاظ کردن کسب و کار در سطح بالا شروع کنید: تنها جنبه‌های مهم و حیاتی کسب و کار را در نظر بگیرید.
۳. بلوک‌های سازنده را به هم متصل کنید
بلوک‌های سازنده را به یکدیگر وصل کنید: هر ارزش پیشنهادی نیاز به یک بخش مشتری و یک جریان درآمدی دارد! وقتی همه چیز را روی بوم آوردید یک قدم به عقب بردارید. کمی استراحت کنید. آیا چیزی را از قلم انداخته‌اید؟ چیزی را فراموش نکرده‌اید؟
۴. وضعیت فعلی
ایده‌های مربوط به آینده را با آنچه در حال حاضر وجود دارد ترکیب نکنید. دپارتمان‌های مختلف را هم ترکیب نکنید.
۵. مرور
قدمی به عقب بردارید و بررسی کنید که آیا هر بخش مشتری به یک ارزش پیشنهادی و یک جریان درآمدی متصل شده است یا خیر. اطمینان حاصل کنید هر چه در سمت چپ بوم آورده شده برای حمایت از سمت راست بوم نیاز است. اگر نیست آن را حذف کنید.
به عملکرد مدل کسب و کار خود در هر یک از شاخص‌های زیر نمره دهید (۰: بد؛ ۱۰: عالی):
چک‌لیست
- تا چه میزان هزینه‌های تغییر (Switching Costs) می‌تواند مانع از ترک مشتریان شود؟
- مدل کسب و کار شما چقدر مقیاس‌پذیر است؟
- آیا مدل کسب و کار شما درآمدهای تکرارشونده ایجاد می‌کند؟
- آیا قبل از خرج کردن درآمد کسب می‌کنید؟
- چه مقداری از کار می‌تواند توسط دیگران انجام شود؟
- آیا مدل کسب و کار شما سازوکاری درونی برای پیشگیری از رقابت دارد؟
- آیا مدل کسب و کار شما بر ساختار هزینه‌ای تحول‌آفرین بنا شده است؟
۶. گام‌های بعدی
چک‌لیست
- از بوم مدل کسب و کار خود عکس بگیرید تا بعداً بتوانید راحت‌تر به آن رجوع کنید.
- از اعضای تیم بخواهید که در مورد مدل کسب و کار با دیگران صحبت کنند.
- اعضای تیم را تشویق کنید که به طور فعال به دنبال یک تا دو نقطه کور در مدل کسب و کار باشند.
- حدود طراحی را لحاظ کنید.
- مفروضات خود را تست کنید.
